“Datça’nın ölüm fermanına” yargıdan iptal

Türkiye'nin önemli turizm merkezlerinden biri olan Muğla'nın Datça ilçesinde yapılmak istenilen tartışmalı yat liman projesinde gelişme yaşandı. Muğla 4. İdare Mahkemesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının doğaya ciddi zararları olacağı öne sürülen proje için verdiği izin niteliğindeki kararı iptal etti.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yapılmak istenilen Datça Yat Limanı Projesi için geçen yıl 30 Ocak tarihinde "Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu" kararı verildi. ÇED süreci, bir projenin doğa üzerinde yaratacağı olası etkilerin değerlendirilmesi anlamına geliyor. "ÇED Olumlu" kararıyla, projenin çevreye etkisinin kabul edilebilir düzeyde olduğuna işaret ediliyor.

Aralarında Muğla Çevre ve Ekoloji Derneği'nin de bulunduğu 13 kurum ve kişi, Çevre Bakanlığının verdiği ÇED Olumlu kararının "Datça'nın ölüm fermanı" anlamına geldiğini savunarak kararı yargıya taşıdı. Davacılar, yat limanı yapılmak istenilen yerin hemen yanında doğal sit alanı bulunduğunu ve söz konusu alanın tamamının Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları içerisinde kaldığını belirtti.

Bilirkişiler "Uygun değil" dedi

Açılan davada, Ulaştırma Bakanlığı da müdahil olarak yer alırken Çevre Bakanlığı projede "hukuka aykırılık bulunmadığını" iddia ederek davanın reddini istedi. Dosya kapsamında farklı disiplinlerden 10 bilirkişi, yat limanı kurulmak istenilen yerde yaptıkları incelemenin ardından bir rapor hazırladı. On bilirkişiden sekizi mahkemeye sundukları raporda, projeye karşı olumsuz görüş bildirdi.

Bilirkişi raporunu hükme esas alan Muğla 4. İdare Mahkemesi de 17 Şubat tarihinde oybirliğiyle bakanlık kararının iptaline hükmetti. Kararda dikkat çeken ifadeler yer aldı.

"Mavi bayraklı plaj etkilenecek"

Buna göre, yat limanının kurulması halinde, alana yürüme mesafesindeki mavi bayraklı Taşlık Plajı olumsuz etkilenebileceğine işaret edildi. Mavi bayrak, deniz temizliğinin önemli bir göstergesi olarak biliniyor. Kararda, plaja su geçişinin dalgakıranlar nedeniyle kısıtlanacağı ve marinaya giriş çıkış sırasında teknelerden kaynaklı olarak deniz kirliliğinin yaşanabileceğine dikkat çekildi. Bu nedenle de mavi bayraklı plajda su kalitesinin düşebileceğine vurgu yapıldı.

Deniz ekosistemine zarar verir

Yargı kararında, yat limanı kurulmak istenilen alanda bolca deniz çayırının bulunduğuna da değinildi. "Denizlerin akciğeri" olarak bilinen deniz çayırları, deniz canlıları için bir barınak görevi görüyor. İnşaat aşamasında deniz dip yapısının zarar göreceğinin dile getirildiği kararda, oluşacak tekne trafiği ve mevcut yapıların deniz çayırlarının güneş̧ ışığından mahrum kalmasına neden olacağı bildirildi. Bu durumun da habitat kaybı yaşanmasına neden olacağına işaret edildi. Bilirkişi raporunda "yoğun tekne trafiğinin fok ve deniz kaplumbağalarının geçiş rotalarını olumsuz etkileyebileceğinden" de söz edildi.

ÇED raporunu yeterli bulmayarak iptal eden Muğla 4. İdare Mahkemesi'nin iptal kararına temyiz yolu ise açık.