Türk Şirketlerinin Döviz Cinsinden Borçlanması Son Beş Yılın Zirvesinde!
Türkiye’de şirketler, yüksek enflasyon ve liranın değer kaybına karşılık döviz cinsinden borçlanmalarını son beş yılın en yüksek seviyesine taşıdı. Merkez Bankası’nın (TCMB) enflasyonu dizginlemek amacıyla gösterge faiz oranını %40’ın üzerine çıkarması, firmaları daha düşük faizli döviz kredilerine yönlendirdi. Bankacılık düzenleyicisinin açıkladığı verilere göre, yerel bankalardan alınan yabancı para kredilerinin toplamı Ocak 2025 itibariyle 170,4 milyar dolara ulaşırken, bu tutar geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık %33 oranında bir artış gösterdi.
Türk şirketlerin döviz borçlanmaları beş yılın en yüksek seviyesinde
Türk şirketlerinin dövizle borçlanma eğilimi, özellikle yüksek maliyetli ticari lira kredilerine karşı daha uygun faizli euro ve dolar kredilerinin cazip hale gelmesiyle hız kazandı. TCMB’nin %45’lik politika faiz oranına rağmen, ticari lira kredilerinin ağırlıklı ortalama faizi %55’e kadar yükseldi. Bu durum, firmaları daha düşük maliyetli döviz kredilerine yönlendirdi. Örneğin, Ocak 2025 itibariyle euro kredilerinin ortalama faizi %6, dolar kredilerinin ise %8 olarak gerçekleşti. Bu oranlar, lira kredilerine kıyasla yaklaşık üçte bir oranında daha düşük bir maliyet sundu.
Şirketler, son dönemde liranın reel efektif yabancı para kuru bazında değer kazanmasıyla döviz kuru riskini göze alarak borçlanmayı tercih etti. Özellikle ihracatçı firmalar, dış pazarlardan elde ettikleri gelirlerle borçlarını dengeleme stratejisi benimsiyor. Bu durum, dövizle borçlanmanın cazibesini artırırken, Türk şirketlerinin nakit akışlarını dövizle güvence altına alma çabalarını da yansıtıyor. Türkiye’nin enerji ithalatına olan bağımlılığı ve jeopolitik belirsizlikler de şirketlerin bu tercihinin arkasındaki bir başka önemli etken olarak öne çıkıyor.
TCMB harekete geçecek mi?
Bloomberg analizlerine göre, şirketler yüksek enflasyon ortamında iç piyasa kredilerinden kaçınarak dış finansmana yöneliyor. TCMB’nin 2023’te reeskont kredisi limitini 405 milyar TL’ye yükseltmesi ve döviz kredilerinde seçici teşvikler sunması da bu eğilimi destekledi. Ancak, 2024 yılı itibarıyla 2,46 trilyon TL’lik faiz gideri öngörüsü, şirketlerin borç yükünü artırıyor.
Bankacılık sektörünün döviz kredilerindeki büyümesi de dikkat çekici. 2023 sonuna göre döviz kredileri 3,8 milyar dolar artarak 8,3 milyar dolara ulaşırken, finansal olmayan kuruluşların borçları ise 365 milyon dolar azaldı. Bu durum, borçlanmanın bankalar üzerinden yoğunlaştığını ve şirketlerin büyük bir kısmının dövizle borçlandığını gösteriyor.
TCMB, artan yabancı para borçlanmasına yönelik önlemler almak için yeni adımlar atmaya hazırlanıyor. Ancak şirketlerin döviz kredilerine olan yöneliminin, döviz kuru riskini ve borç yükünü nasıl etkileyeceği ise önümüzdeki dönemde daha da netleşecek.
News
